PHÁT TRIỂN THUẬN THIÊN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

PHÁT TRIỂN THUẬN THIÊN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

Miệt biển: Mùa nắng lấy nước mặn nuôi tôm, mùa mưa rửa mặn rồi trồng lúa. Sông rạch không ngăn chặn, có nước lớn nước ròng mỗi ngày, phù sa bồi đắp 10-20mm/năm. Dọc hai bên bờ sông rạch trồng dừa nước để chống sạt lở.
Miệt ruộng: Trồng lúa quanh năm, mùa mưa chọn giống cao giàn chịu ngập sâu, mùa nắng chọn giống ngắn ngày chín sớm. Xung quanh ruộng có bờ bao và mương giữ nước, vừa chống hạn hán vừa là nơi trữ tôm cá.
Miệt bưng (đầu nguồn): Mùa mưa nước ngập sâu 3-4m, nên chọn giống lúa mùa nổi, nước dâng cao tới đâu thì cây lúa vươn theo đến đó. Đây là vùng kiếm ăn của hàng trăm loài cá di cư của sông Mê Công, cá tép phong phú nên rất nhiều loài chim về sinh sống.
Miệt vườn: Đất được lên liếp rồi đắp mô trồng cây ăn trái. Mương vườn cho nước ra vào để lấy phù sa, đến cuối mùa khô thì sên lớp phù sa nầy lên mặt liếp, vừa cung cấp dinh dưỡng tự nhiên cho cây, vừa để “dụ” cho rể cây ăn lên. Lớp phù sa nầy làm cho mặt liếp cao lên 4-5cm mỗi năm, nên đã “bù lún” tự nhiên của ĐBSCL, vì vậy mà cây trái trồng không cần phân bón, khai thác 20-30 năm mà vườn cây không bị cỗi.

Hàng trăm năm trước người dân đã biết sống thuận thiên, từ sản xuất, nhà ở, đi lại, tập quán sinh hoạt hàng ngày…
Coi nước lũ, nước mặn, nước lợ đều là tài nguyên. Biết chọn giống cây trồng, vật nuôi và phát triển hệ thống canh tác phù hợp cho từng vùng sinh thái (miệt) khác nhau.
Không bao giờ “ngăn chặn” dòng chảy của sông rạch, nên không tạo ra khí độc. Hai “trọng tội” mà người xưa dặn dò các thế hệ con cháu không nên phạm phải, là: “ngăn sông, cấm chợ”!
Hiểu đất – nước, học tri thức bản địa để tích hợp với khoa học kỹ thuật hiện đại là nền tảng cho phát triển bền vững trong tương lai.

Nguồn tham khảo: Dr. Duong Van Ni -Chair & Director of The Mekong Conservancy Foundation (MCF)

Thông tin liên hệ